บทความวิชาการ

เครื่องดับเพลิงสำหรับดับเพลิงขั้นต้น

1.เครื่องดับเพลิงชนิดน้ำธรรมดาแบบสะสมแรงดัน

          เครื่องดับเพลิงชนิดนี้  บรรจุน้ำได้ประมาณ 2.5  แกลลอน  หรือประมาณ 3 ใน 4 ส่วนของภาชนะบรรจุ  โดยอัดแรงดันด้วยก๊าซ (อากาศก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ หรือก๊าซไนโตรเจน)  ด้วยแรงดันภายในประมาณ 100-150 ปอนด์  ต่อตารางนิ้วสามารถฉีดได้ไกลประมาณ 30-40 ฟุต (ห้ามใช้ดับในที่เกิดจากการเผาไหม้ของอลูนิเนียม เหล็ก สังกะสี เพราะจะทำให้ก๊าซไฮโดรเจนออกมาลุกไหม้ เช่น น้ำฉีดไปกระทบเหล็กที่มีความร้อนแรงที่อุณหภูมิ 500 องศาเซลเซียส)

2.เครื่องดับเพลิงชนิดฟองก๊าซ (โฟม)

          ใช้ดับเพลิงที่เกิดจากเชื้อเพลิงเหลวที่มีจำนวนมากที่เกิดการลุกไหม้ขึ้น  เครื่องดับเพลิงที่ใช้กันอยู่โดยทั่วไปมีดังนี้  คือ

          1.น้ำดับเพลิงโฟมคอมปาวด์  หรือฟองกล  เป็นน้ำยาดับเพลิงที่ใช้ในการดับเพลิงที่เกิดจากน้ำมันเชื้อเพลิงซึ่งมีตัวยาที่ใช้กันอยู่โดยทั่วไป  คือ  ตัวยาโฟม AFFF ใช้ดับเพลิงประเภท B และลักษณะของตัวยาไม่เข้มข้นมากเกินไป  จึงสามารถดับไฟประเภท A ได้

          2.โฟมไฮ-เอกซ์  หรือโฟมที่มีอัตราขยายมาก  เป็นโฟมที่มีประสิทธิภาพสูง  ใช้ในการดับเพลิงที่เกิดขึ้นธรรมดาหรือน้ำมันเชื้อเพลิงรายใหญ่

3.เครื่องดับเพลิงประเภทสารระเหย (Haloton)

          เป็นสารระเหยที่สะอาดซึ่งไม่ทิ้งคราบสกปรกเหลือทิ้งไว้  มีประสิทธิภาพในการดับเพลิงทั้ง 3 ประเภท  คือ A B และ C เวลาฉีด  จะไม่มีสารเคมีตกค้างเหมาะกับอุปกรณ์ที่มีราคาสูง  หรือละเอียดอ่อน เช่น  อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ คอมพิวเตอร์ หรือ บริเวณห้องคลีนรูม ฯลฯ

4.เครื่องดับเพลิงชนิดก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์เหลวแบบสะสมแรงดัน

          เครื่องดับเพลิงชนิดที่บรรจุก๊าซคาร์บอนไดออกไซต์  ด้วยความอัดดันประมาณ 850 ปอนด์ต่อตารางนิ้ว ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ที่อยู่ในอากาศเพียง 29% ก็สามารถทำให้ไอของเชื้อเพลิงประเภท B ไม่สามารถจะติดไฟได้และก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ไม่เป็นสื่อของกระแสไฟฟ้าจึงสามารถดับไฟประเภท C ได้  ข้อเสียคือ ดับไฟประเภท A ไม่ได้ผล  ดับสารตัวเติมออกซิเจนไม่ได้  ดับไฟที่เกิดจากการลุกไหม้ของสารฮัลกาไลเอิร์ทไม่ได้

5.เครื่องดับเพลิงเคมีชนิด ผงเคมีแห้ง

          เครื่องดับเพลิงชนิดบรรจุผงเคมี  ซึ่งมีคุณภาพในการดับเพลิงแตกต่างกัน

-ผงโซเดียมคาร์บอเนต  โพแทสเซียมไบคาร์บอเนต

-ผงโพแทสเซียมคลอไรด์

-ผงแอมโมเนียฟอสเฟต

          ผงเหล่านี้  จะกระจายตัวออกมาคลุมผิวหน้าของเชื้อเพลิงได้  จะทำให้ไอของเชื้อเพลิงขาดอากาศ  ไฟจึงดับลง  ผงเคมีจะทำปฏิกิริยาดูดกลืนความร้อน  ทำให้ปฏิกิริยาการเผาไหม้ลดลงสามารถลดระดับไฟประเภท B และ C  ส่วนผงเคมีแอมโมเนียฟอสเฟตสามารถดับไฟประเภท A ได้  แต่ต้องไม่อยู่ในลักษณะที่กอง