ทฤษฎีการเกิดไฟ

         “ไฟ”  เป็นปฏิกิริยาเคมีชนิดหนึ่งที่เรารู้จักกันคือ  “การเผาไหม้”  นั่นเอง ซึ่งเป็นปฏิกิริยาร่วมระหว่างองค์ประกอบ 3 สิ่ง  คือ  เชื้อเพลิง (Fuel)  ออกซิเจน (Oxygen)  และความร้อน  (Heat)  ในสภาวะที่เหมาะสมแล้วให้พลังงานออกมาในรูปของพลังงานความร้อนและพลังงานแสงสว่าง

          นอกเหนือจากองค์ประกอบดังกล่าวแล้วจะต้องมี  ปฏิกิริยาลูกโซ  (Chain Reaction)  ของการสันดาปกล่าวคือ  เมื่อเชื้อเพลิงได้รับความร้อนจากการเกิดก๊าซหรือไอที่ผิวมากพอที่จะติดไฟได้  และมีออกซิเจนในอากาศไม่ต่ำกว่าร้อยละ 16  ไฟก็ติดขึ้น  โมเลกุลของเชื้อเพลิงจะแตกตัวเป็นโมเลกุลที่มีขนาดเล็กลงๆ จนแปลสภาพเป็นก๊าซแล้วลุกไหม้ต่อเนื่องกันไปเป็นลูกโซ่  ซึ่งสามารถแสดงองค์ประกอบของการเผาไหม้เป็นรูปแบบพีรามิดของไฟแต่เมื่อปฏิกิริยาลูกโซ่ขาดตอนลงเมื่อใด  การสันดาปก็จะหยุดลง

          ดังนั้นองค์ประกอบในการเผาไหม้มีอยู่  4  องค์ประกอบ  คือ

1.เชื้อเพลิง (Fuel)  คือ  วัตถุใด ๆ  ก็ตามที่สามารถทำปฏิกิริยากับออกซิเจนได้อย่างรวดเร็วในการเผาไหม้  เช่น  ก๊าซ  ไม้  กระดาษ  น้ำมัน  โลหะ  พลาสติก  เป็นต้น  เชื้อเพลิงที่อยู่ในสถานะก๊าซจะสามารถลุกไหม้ไฟได้  แต่เชื้อเพลิงที่อยู่ในสถานะของแข็งและของเหลวจะไม่สามารถลุกไหม้ไฟได้  ถ้าโมเลกุลที่ผิวของเชื้อเพลิงไม่อยู่ในสภาพที่เป็นก๊าซ  การที่โมเลกุลของแข็งหรือของเหลวนั้นจะสามารถแปรสภาพกลายเป็นก๊าซได้นั้นจะต้องอาศัยความร้อนที่แตกต่างกันตามชนิดของเชื้อเพลิงแต่ละชนิด

2.ออกซิเจน (Oxygen)  อากาศที่อยู่รอบ ๆ  ตัวเรา  นั้นมีก๊าซออกซิเจนเป็นองค์ประกอบประมาณ 21%  แต่การเผาไหม้แต่ละครั้งนั้นจะต้องการออกซิเจนประมาณ 16%  เท่านั้น  ดังนั้นจะเห็นว่าเชื้อเพลิงทุกชนิดที่อยู่ในอากาศรอบ ๆ  ตัวเรานั้นจะถูกล้อมรอบด้วยออกซิเจน  ซึ่งมีปริมาณเพียงพอสำหรับการเผาไหม้ยิ่งถ้าปริมาณออกซิเจนยิ่งมากเชื้อเพลิงก็จะยิ่งติดไฟได้ดีขึ้น  และเชื้อเพลิงบางประเภทจะมีออกซิเจนในตัวเองอย่างเพียงพอที่จะทำให้ตัวเองไหม้ได้โดยไม่ต้องใช้ออกซิเจนที่อยู่โดยรอบเลย

3.ความร้อน  (Heat)  คือพลังงานที่ทำให้เชื้อเพลิงแต่ละชนิดเกิดความคลายไอออกมา

4.ปฏิกิริยาลูกโซ่  (Chain  Reaction)  หรือการเผาไหม้อย่างต่อเนื่อง  คือ  กระบวนการเผาไหม้ที่เริ่มต้นต้องแต่เชื้อเพลิงได้รับความร้อนจนติดไฟขึ้น  หมายถึง  การเกิดปฏิกิริยา  กล่าวคือ  อะตอมจะถูกเหวี่ยงออกจากโมเลกุลของเชื้อเพลิง  กลายเป็นอนุมูลอิสระ  และอนุมูลอิสระเหล่านี้จะกลับไปอยู่ที่ฐานของไฟอย่างรวดเร็ว  ทำให้เกิดเปลวไฟ